Interview met Johannes Tuinhof, directielid

Je kunt ook té doelgericht zijn. Dan ligt een burn-out op de loer. In al je efficiencydrang, kun je ook onbedoeld medewerkers tegen je in het harnas jagen. Directielid Johannes Tuinhof leerde veel over het werken met De InnovatieCirkel©. Ook leerde hij dat ieder mens een persoonlijke oriëntatie heeft op veranderen. Omdat hij nu bekend is met zijn Enneagramtype, heeft hij inzicht in zijn eigen gedrag, in de invloed daarvan op de organisatie en hoe hij veranderprocessen beter aanstuurt. “Het begint bij jezelf.”

Johannes Tuinhof is directielid in de tuinbouw-toeleveringsbranche. “Vroeger, zo’n 15 jaar terug, was ik altijd aan het jagen en het presteren. Ik wilde erkenning en succes. Alles moest een doel hebben en alles moest efficiënt zijn. Ik kwam dan ‘s ochtends om 5 uur mijn bed uit. Om te voorkomen dat ik dan nog mijn brood moest smeren, ging ik één keer in de maand naar de Aldi. Dan haalde ik twee broden, 5 pakken beleg en een bakje boter. Ik maakte dan 20 broodtrommeltjes met brood klaar en zette die in de vriezer. Elke dag haalde ik er één uit. We hebben deze week met het gezin er kostelijk om zitten lachen.”

Vermoeiend

Waarom hij dat deed? Johannes was gewoon heel efficiënt. Hij plande zoveel mogelijk op een dag. Wilde zoveel mogelijk doen en bereiken. “Door dat doén ben je van waarde en ben je iemand, dacht ik altijd. Ik was de hele tijd bezig om die 24 uur zoveel mogelijk vol te plannen. Om wat? Om te verkopen. Ik wilde zoveel mogelijk laten zien dat ik goed was. Vermoeiend.” Niet dat Johannes destijds vond dat hij een probleem had. Het was zijn way of life. Een burn-out had zo maar kunnen gebeuren.

“Ik kom nu makkelijker en sneller met de organisatie bij het doel”

Samen oplossen

In 2009 ging Johannes aan de slag met de InnovatieCirkel© en het Enneagram. Dat werd de ommekeer. “Ik herken het nu bij mezelf als ik teveel op de korte termijn zit. Dan kan ik op tijd gas terugnemen. Als ik voorheen iets geregeld wilde hebben, dan ging ik met ieder afzonderlijk het gesprek aan. Anderen wezen mij dan op achterkamertjespolitiek, maar mijn drive was om het zo efficiënt mogelijk te regelen. Met deze beide tools begreep ik mijn sterktes én zwaktes beter. In de onderlinge samenwerking en ook tijdens veranderingen. Dus nu discussiëren we samen en lossen we het samen op. Ik ben me er dan van bewust dat ik het proces het proces moet laten, om al die Enneagramtypes mee te krijgen.” Zelf is trouwens Johannes een Enneagramtype 3: de Bereiker. Deze kracht kan hij inzetten om de koers uit te zetten. Vandaar die doelgerichtheid.

Groeien als leider

Johannes groeide niet alleen persoonlijk, maar ook als leider. “De wereld bestaat niet alleen uit mensen met hetzelfde Enneagramtype als ik. Mensen kijken allemaal anders naar de wereld. Een type 1 kijkt vanuit zijn normen en waarden. Als zo iemand mij wijst op een fout, dan doet dat voor hem helemaal niets met onze relatie. Hij vindt gewoon dat het anders moet en dat ik preciezer moet werken. Maar ik vatte het nogal persoonlijk op. Dat doe ik nu veel minder, want ik weet dat we er allemaal anders in zitten. De één kijkt naar de feiten, de ander acteert vanuit het doel en een ander vanuit het doen. En nog weer een ander type denkt: ‘Harmonie, geen strijd!’ Dat geeft me dan zóveel inzicht. Zelf kan ik nu ook beter vanuit meerdere gezichtspunten ergens naar kijken.”

Advies

“Wees je als directielid ervan bewust wat jouw woorden, jouw gedrag en jouw uitstraling voor invloed heeft op organisaties en op processen.” Dat is het belangrijkste advies dat Johannes wil meegeven aan anderen. “Het Enneagram heeft me daarin verrijkt. Ik herken het Enneagram bij mezelf en ik weet welke invloed ik heb op de ander. Ik weet ook wat ik moet doen om te voorkomen dat ik in m’n overdrive schiet door mezelf en iedereen op te jagen om nog meer te doen. Als ik daarop let, gaat het proces gewoon veel makkelijker want dan hebben we meer draagvlak op weg naar het doel. Het begint dus gewoon bij jezelf.”

Interview met Marinus Luiten, Business Developer bij Priva

Als organisatie moet je continu veranderen. Best lastig. Want welke keuzes maak je? Hoe staat iedereen erin? En hoe krijg je die ander mee? Dan helpt het enorm als je inzicht hebt in je eigen Enneagramtype, in elkaars Enneagramtypes en in de invloed die iedereen uitoefent op het innovatieproces. Marinus Luiten kan erover meepraten. Als business developer bij Priva brengt hij een nieuw product op de markt. Dat vraagt nogal wat van de organisatie. De coaching gaf hem meer inzicht in zijn eigen handelen én in andermans handelen. Zijn organisatie zet nu écht stappen

Marinus is business developer Indoor Growing bij Priva. Dit is de Nederlandse producent van installaties voor klimaat- en procesautomatisering. Het gaat om installaties voor de glastuinbouw en om beheersystemen voor utiliteitsgebouwen. Priva heeft kantoren in twaalf landen wereldwijd. Het hoofdkantoor zit in De Lier, gemeente Westland. Het bedrijf ontwikkelde een nieuw product voor het telen van planten in een volledig gecontroleerde en hygiënische omgeving, zonder chemische bestrijdingsmiddelen en zonder excessief watergebruik. Het gaat om indoor farming, het telen zonder daglicht. De vraag was niet alleen: hoe zetten we dit product in de markt, maar ook: hoe brengen we de interne processen goed op orde.

Techniek versus commercie

“In mijn rol als business developer moest ik drie dingen bijeenbrengen”, legt Marinus uit. “Ten eerste moesten we een productportfolio neerzetten waarmee onze ingenieurs de uitdagingen aankunnen met de indoor farms. Ten tweede moesten we zorgen dat er een organisatie tot stand kwam die de projecten goed  kan uitvoeren. En ten derde moesten we keuzes maken op welke markten we dit doen, zoals medische gewassen, leafy greens, cherrytomaten en zachtfruit. ”Er waren nogal wat belemmeringen. Zoals een kloof tussen techniek en commercie. “We hadden een verschillend idee over hoe we deze klus moesten klaren. De commerciëlen zagen de markt rap op zich afkomen. We kregen meer vraag dan we aankonden én complexere vragen dan we gewend waren. De projecten die we leverden draaiden niet altijd zo goed als wij wilden. We hadden de ambitie om meer te verkopen, maar we moesten het proces wel onder controle krijgen.”

Dealen met andere Enneagramtypes

De uitdaging voor Marinus: hoe vind ik een goede balans tussen al deze opgaven? Hij liep daarin vast. “Dat komt vooral door de Enneagramtypes die ik tegenkwam in dat proces: overwegend extravert en heel klantgericht, maar ook types met een afwachtende houding. Dat is voor mij als Enneagramtype 7 ‘De Enthousiasteling’ best intimiderend. Ik kon niet goed dealen met die zwaargewichten in de organisatie.” 

_{De 9 types van het Enneagram en hun essentiekwaliteiten}

Twee basisreacties

Coaching gaf hem meer inzicht. “Als ik in zulke situaties kom, heb ik twee basisreacties. De eerste is dat ik stoïcijns word. Ik denk dan: ‘deze gasten snappen het niet’ en toch laat ik het dan gebeuren. Mijn tweede basisreactie is dat ik mensen enorm ga overtuigen, met veel woorden en voorbeelden. Dan vergeet ik tot de kern te komen. Want juist over de kern zijn we het oneens, dus dan praat ik daar het liefst omheen.”

Koppie koel houden

Marinus volgde eerder al de leiderschapsroute. Hij had daarmee al kennis over het Enneagram. Met coaching verdiepte hij die kennis. “Ik heb vooral geleerd om de situatie en mijn reactie daarop te herkennen. Dat helpt me om mijn koppie koel te houden. En dat ik, op momenten dat ik geneigd ben mijn mond te houden, mijn mond misschien moet opentrekken. Of juist andersom. Daarin moet ik de juiste keuze maken. Inmiddels doe ik dat steeds beter en vanuit een andere energie. Met overtuiging, doordacht en bedachtzaam.”  

Doorvragen

Ook leerde Marinus om door te vragen. Inhoudelijk doorvragen naar iemands doel. “Zo ontdek ik in welke innovatiefase iemand zich druk maakt. Ook kom ik erachter of die ander zich daarbij comfortabel voelt. Van daaruit onderzoek ik of ik inderdaad een patroon kan vinden in de manier waarop de ander handelt, en dus wat iemands Enneagramtype is.  Dat geeft me rust. Het effect daarvan is dat anderen mij beter begrijpen of aanvoelen en we daardoor een constructieve discussie voeren”

Minder stress

Op welke manier helpt het Marinus dan wel? “De kennis helpt mij om mezelf niet tekort te doen. Als iets niet goed gaat, hoef ik mezelf niet voor de kop te slaan en te denken dat ik het fout heb gedaan. In plaats daarvan denk ik: ‘Er is veel meer in het proces dat niet goed loopt’. Dus in plaats van dat ik mijn collega afval – of hij mij – kunnen we het probleem in het proces plaatsen. En samen te kijken naar wat gaat goed en wat moet beter? Dat scheelt mij enorm veel stress en  het helpt me om het proces vooruit te krijgen.

Meer inzicht in innovatieprocessen

Marinus ging in de coaching aan de slag met de InnovatieCirkel©. Een methodische en procesmatige ondersteuning van vernieuwings- en veranderingsprocessen, waarbij individuele competenties en talenten doorslaggevend zijn voor succes. “Ik heb geleerd dat iedereen een persoonlijke oriëntatie met een innovatieproces heeft. Door de casussen die ik inbracht in de coaching kreeg ik het Enneagramtype helder van iedereen met wie ik samenwerk aan de uitbouw van het nieuwe product. Daardoor werd ons innovatieproces goed verklaarbaar. Ik begon ook te begrijpen waarom we bepaalde veranderingen op een bepaald moment wel of niet moesten doorvoeren en of deze haalbaar waren.”

_{De 5 fasen van De InnovatieCirkel© & het Enneagram}

Plannen bedenken

Op welke plek in de Innovatiecirkel© is hij zelf op zijn best? “Ik voel me supercomfortabel bij het bedenken van concepten, daar plannen voor maken, de data erbij zoeken en deze valideren. Ik probeer dan de route te bedenken vanaf dat punt richting de implementatie en continue verbetering. Daar zijn weer andere persoonlijkheden bij betrokken. Ik realiseer me dat het nooit 100% zo wordt als ik had bedacht. Want je hebt te maken met diverse invloedsferen, veranderingen in de markt en vragen en wensen van de mensen die samen met mij in dat proces zitten. Voor mij is dan 8 uit 10 goed genoeg. Ik heb geleerd om voor die laatste 20% meer tijd te nemen. Nachten wakker kon ik liggen dat mensen daar niet meteen gevolg aan gaven.”

Inzicht én resultaten

Al met al heeft de coaching hem flink geholpen. “Het geeft me inzicht in mijn positie tegenover mijn collega’s en in teamverband. Ik ben soms al vier stappen verder in mijn hoofd, maar ik vergat in elke processtap om alles goed door te rekenen en hoe anderen mee te nemen in mijn gedachten. We hebben nu een goede indoor growing-propositie en een goeddraaiend team. We hebben ons portfolio nu helder en we hebben besluiten genomen over onze markten. Kortom, er is nu een structuur waarmee we de komende drie jaar vooruit kunnen.”

Interview met Oscar Reitsma, Business Director EMEA bij Transparent

Als je een groot en divers team leidt, dan kan dat voor uitdagingen zorgen. Zeker als dit team bestaat uit veel verschillende Enneagram-typen. Dan kan het zijn dat jouw manier van leiderschap niet optimaal werkt. Je kunt jezelf zelfs flink tegenkomen. Dat is ook de ervaring van Oscar Reitsma. Een coachingtraject gaf hem de handvatten die hij nodig had. “Ik heb nu meer zelfinzicht en ben gegroeid als leider, met een betere teamsamenwerking als resultaat.”

“Ik werk bij Transparent Solutions BV. Een internationaal bedrijf dat de processen van grote administraties optimaliseert, door diepgaande analyses. Dit heet Procure to Pay (P2P). Transparent doet dit voor multinationals wereldwijd, zoals KLM, Ikea, Shell en Deutsche Bahn. Ons bedrijf heeft zo’n 85 medewerkers, verdeeld over het hoofdkantoor in Amstelveen, Johannesburg, Stamford (USA) en Erkrath (D). Na een overname kwam ik in het management. Ook ging ik leidinggeven aan een team van 16 (buitenlandse) medewerkers. Transparent heeft een vrij platte organisatie met aparte afdelingen HR, IT en Finance. In mijn Operations-team zitten financial analysts, delivery managers, business developers en marketing- & clientmanagers.”

Onbegrijpelijk

“Al gauw werd duidelijk dat mijn aanpak niet werkte. Als salespersoon ben ik ad-hoc ingesteld en werk ik graag met het doel voor ogen. Ik wil rechtdoor, zo snel mogelijk. Maar velen in ons team zitten heel anders in elkaar. De analisten bijvoorbeeld willen alles netjes in schema’s en van tevoren gepland. Het werkt voor hen niet als een meeting alle kanten opgaat en afwijkt van de agenda. Dat vind ik ook niet fijn, maar ik houd wel van een open, niet-georkestreerde discussie. Dat grote verschil tussen hen en mij over hoe je tot een besluit komt, maakte dat die meetings stroef liepen.”

“Ook merkte ik dat de manier waarop ik in elkaar steek voor veel mensen niet werkt. Ik begrijp weliswaar hoe ik zelf in elkaar steek, maar ik realiseer me niet altijd waarom mensen dat niet de makkelijkste manier vinden. Om een voorbeeld te noemen: als het toch al duidelijk is waar we naartoe moeten, dan kunnen we wat mij betreft gelijk rechtdoor, en zo snel mogelijk. Ik vond het altijd onbegrijpelijk dat een ander daar anders over dacht. Sommigen vinden het veiliger en prettiger om een andere weg te nemen, een omweg in mijn ogen.”

Impact op andere Enneagramtypes

Oscar had behoefte aan handvatten om zijn slagkracht als leider te vergroten, meer structuur te krijgen en beter prioriteiten te stellen. Belangrijk was vooral ook de vraag: hoe krijg ik de diverse profielen van mensen meer verbonden met elkaar en op een krachtiger niveau? En hoe blijf ik mijn salesmensen uitdagen? Daarom ging ik aan de slag met het Enneagram en de Innovatiecirkel©. Ik ben Enneagramtype 8: de Uitdager. Dat was geen verrassing. Interessant was vooral de impact van mijn type op andere types. En hoe ik de dingen anders kan aanpakken om meer effect te sorteren. Heel zinvol want je kunt jezelf wel kennen, maar als het je niet zo interesseert hoe anderen over jou denken, dan is het ook moeilijk je te realiseren hoe anderen tegen jou aankijken.”

Continious improvement

Oscar geeft een voorbeeld: ‘We hebben continous improvement ingevoerd. Als we merken dat iets niet werkt, dan passen we dat gelijk aan. Dat doen we dagelijks en met alles. Daar hebben we dan een meeting over. Dat kan lastig zijn, omdat sommige mensen heel erg op de details zitten. De consensus is vaak lastig omdat sommige mensen op de details zitten en er altijd uitzonderingen zijn. Maar je kunt een proces niet kan inrichten op uitzonderingen. Ik merkte dat het mij veel energie kostte om te bereiken wat ik wilde bereiken. Ik had daar meerdere stappen voor nodig terwijl het volgens mij makkelijker en sneller had gekund. Dat ligt ook aan mij, want als ik beter begrijp hoe anderen naar mij kijken en hoe anderen op mij reageren, dan kan ik daar iets mee. Mijn teamleden vinden zo ook zelf de oplossingen in plaats van dat we deze topdown opleggen.”

Innovatiecirkel© toepasbaar maken

Heel interessant en leerzaam vond Oscar de Innovatiecirkel©. “Ik leerde hoe mensen het best met elkaar samenwerken in diverse veranderfasen, rekening houdend met de kwaliteiten van de verschillende Enneagramtypes. Ik geloof erg in de werking van de Innovatiecirkel©. Ik kende het model al wel, maar ik wilde dit graag toepasbaar maken op mijn situatie. Hoe is de opzet van mijn team? Waarom werkt het wel en niet? Het gaf me ook de bevestiging dat ik een aantal types mistte in het team. Inmiddels hebben we aanpassingen doorgevoerd in het team. De rolverdeling is aangepast en we hebben andere profielen toegevoegd waardoor het nu beter werkt.”

Meer inzicht

Oscar heeft nu de handvatten die hij nodig heeft. “Ik ben heel tevreden. Het was goed om met Bart te werken. Hij interviewde me, gaf uitleg en daagde me uit. Hij was vooral sparringpartner. We zoomden systematisch in op het managementteam en op mijn eigen team en mijn rol daarbinnen. We pelden dit laag voor laag af. Ik kreeg steeds meer inzicht in waarom bepaalde dingen wel en niet werken. Ik ben gegroeid als leider en de samenwerking in het team gaat nu een stuk beter. In de salesmeetings doen we nu profiling op basis van het Enneagram. We zoeken uit wie we tegenover ons hebben en passen onze approach daarop aan. Het team vindt dit heel interessant.”

Wil je meer weten over Enneagramtype 8, lees in de blog van mijn vrouw Irmgard van der Vegt hoe deze gevreesd kan worden of op handen gedragen.